Invoering Horizontale accijnsrichtlijn 2020 vertraagd

De Europese 'Horizontale accijnsrichtlijn 2020' ziet op regels voor alle accijnsgoederen en zorgt ook voor automatisering van de accijnsregistratie van het vervoer binnen Europa. De vernieuwing en uitbreiding aan het Nederlandse deel van het bestaande geautomatiseerde registratiesysteem EMCS lukt niet voor 13 februari 2023. Het streven is dat de aanpassingen uiterlijk 1 oktober volgend jaar klaar zijn. De Nederlandse douane werkt aan een tussentijdse oplossing om de gevolgen voor bedrijven en lidstaten te beperken.

Excise Movement and Control System (EMCS)

Europese bedrijven registreren het vervoer van goederen waar accijns op rust. Dit zijn tabaksfabricaten, alcohol en alcoholhoudende dranken, en energieproducten zoals olie en gas. Daarbij wordt genoteerd in welk Europees land accijns is afgedragen en waar dat nog moet gebeuren. De lidstaten gebruiken daarvoor het geautomatiseerd systeem EMCS. Met de invoering van de nieuwe Horizontale accijnsrichtlijn 2020 wordt het gebruik van EMCS uitgebreid.

Aanpassing EMCS niet op tijd

Om te voldoen aan de uitvoering van de nieuwe Europese richtlijn moet het Nederlandse deel van het EMCS uitgebreid worden. Daarnaast dient het huidige Nederlandse deel van EMCS eerst te vernieuwen, voor dat het kan worden uitgebreid. EMCS kent momenteel versie 3.4, maar het lukt de douane echter niet om versie 4.0 vóór 13 februari 2023 gereed te hebben. Er is onvoldoende beschikbare IT-capaciteit om alle aanpassingen tijdig te verwerken.

Systemen van lidstaten en bedrijven die wél op tijd gereed zijn en dat zijn op 2 na alle lidstaten, kunnen vanaf die datum geen berichten meer uitwisselen met het Nederlandse deel van EMCS. Het gaat zowel om accijnsgoederen waarover accijns is betaald(uitbreiding EMSC), als goederen waarover nog geen accijns is voldaan. Het streven is om op 1 oktober 2023 met de vernieuwing en uitbreiding van het Nederlandse deel van het EMCS klaar te zijn.  

Tussentijdse oplossing

De douane werkt aan een converter, waarbij berichten, die de bedrijven wel in de nieuwe versie 4.0 dienen in te schieten, door de converter terug worden vertaald naar versie 3.4 waarmee de douane wel kan communiceren binnen EMCS en vice versa. Het streven is om uiterlijk 13 december a.s. het bedrijfsleven te informeren over de haalbaarheid van de converter.

Concreet betekent dit echter dat het bedrijfsleven wel klaar moet zijn op 13 februari en dat hun softwareleveranciers nog eerder klaar dienen te zijn, willen ze de EMCS tijdig uitgerold hebben. Tevens dienen de bedrijven in bezit te zijn van een Vergunning ‘gecertificeerde afzender’ en/of ‘gecertificeerde geadresseerde’.

Bij de concrete en praktische uitwerking van een oplossing wordt het bedrijfsleven uiteraard betrokken. Hierbij staat de Nederlandse douane ook in nauw contact met de Europese Commissie. Er wordt dus door de douane druk gewerkt aan een tussentijdse oplossing om nadelige gevolgen, zoals extra administratieve lasten voor bedrijven zoveel mogelijk te beperken, echter volgens de meest recente informatie lijkt de douane niet te slagen in haar missie om de converter klaar te hebben.

Dit gaat ontegenzeggelijk leiden tot een enorme lastenverzwaring voor het bedrijfsleven, maar tevens tot toename van de mogelijke (financiële) risico’s, zoals de niet-zuivering van handmatig opgemaakte EMCS-vervoersdocumenten, nog los van de diverse mutaties die kunnen plaatsvinden, zoals die van het wijzigen van de eindbestemming, een niet ongewoon fenomeen binnen EMCS.

Eigenlijk is voor het bedrijfsleven deze zogenaamde noodprocedure geen optie.